BSA M20

BSA M20 motorfietsgeschiedenis

Na de Eerste Wereldoorlog kreeg de Britse industrie de opdracht een nieuwe, beter beheersbare motorfiets voor de strijdkrachten te ontwikkelen.
Het was een gunstige tijd voor de productie van deze machines en het was in 1940 dat het bedrijf BSA (Birmingham Small Arms) werd geselecteerd om een ​​deel van de Britse motorfietseenheden uit te rusten met het model M20.
Oorspronkelijk als onbetrouwbaar beschouwd, werd de eencilinder M20 tot 1942 aangepast voordat hij werd gestandaardiseerd.
De cilinder en zuiger slijten te snel. Maar na enkele aanpassingen blijkt de motor betrouwbaar en makkelijk in onderhoud.
Het is zeer wijdverspreid en wordt op alle fronten en vooral tijdens de Slag om Normandië door Anglo-Canadese troepen gebruikt. Dankzij enkele aanpassingen kan deze motorfiets in verschillende operatiegebieden worden gebruikt, zowel in de woestijnzone als in het Normandische coulisselandschap (met bijvoorbeeld de introductie van het Vokes-luchtfilter).
Gedurende de Tweede Wereldoorlog worden er verschillende modellen ontwikkeld en worden er duizenden uitrustingen geproduceerd. Met een zeer goede handling en comfortabel vlieggedrag weet deze motorfiets echter moeilijk gestart te worden als de motor warm is. Er werden 126.000 exemplaren gebouwd.

BSA M20 motorfietsspecificatie
Maker/gebruiker: Groot-Brittannië
Benaming: BSA M20
Gewicht: 280 kg
Maximale snelheid: 95 km/km/u
Voorvering: ligger
Achtervering: stijf Wielen: 3,25 x 19 inch voor en achter
Remmen: 7-inch trommels voor en achter
Vermogen: ca. 13 pk bij 4200 rpm
vier versnellingen, voet geschakeld.

Ook de BSA fabrieken draaien overuren in oorlogsjaren. Voor de start van de oorlog wordt BSA M20 door de Britse War Office nog als een bijna mislukking gezien.  Als de bevrijding van het Europese vasteland begint, is de machine onmisbaar.

BSA M20 Serial Number 116183 Registration Number C5556883, above photo.
This factory photo shows BSA M20 Serial Number 116183 with several other motorcycles being readied for crating. Although
the photo is not clear enough to show hardware finish colors, it shows how the M20 was partially disassembled for crating.
The mudguards, or fenders, hanging in the rear of the photo have a considerable amount of sheen to the paint.

BSA M20 Serienummer 116183 Registratienummer C5556883, bovenstaande foto. Deze fabrieksfoto toont BSA M20-serienummer 116183 terwijl verschillende andere motorfietsen worden klaargemaakt voor kratten. Hoewel de foto is niet duidelijk genoeg om de kleuren van de hardware-afwerking weer te geven, maar laat zien hoe de M20 gedeeltelijk werd gedemonteerd om in kratten te worden geplaatst. De spatborden, oftewel spatborden, die achter op de foto hangen, hebben een behoorlijke glans in de lak.

De BSA-motoren hebben in werkelijkheid veel meer frontwerk verricht dan de legendarische Harley-Davidson WLA (voor de Amerikanen) en WLC (voor de Canadezen) motoren, de zogenaamde 'Liberators'. Deze Harleys waren vaak te zwaar en hadden onvoldoende grondspeling voor het Europese terrein. De tankschakeling en voetbediende koppeling beperkten hun inzetbaarheid. Toch hebben ze door hun uitzonderlijke betrouwbaarheid en indrukwekkende uitstraling hun reputatie zeker verdiend.

In vergelijking hiermee waren de BSA zijkleppers veel beter handelbaar. Toch stond het War Office in 1936 aanvankelijk niet enthousiast tegenover de BSA M20. Misschien een bewijs van terughoudendheid en gebrek aan inzicht bij overheidsinstanties? Ach. Tijdens tests bleek dat de motoren ongeveer 6000 mijl met één zuiger meegingen, waarna ze opgebruikt waren. Bij een tweede testserie bleek echter ten minste één exemplaar de vereiste 10.000 mijl binnen de slijtagegrenzen te halen. Hoewel er nog steeds kritiek was op de snelheid en de grondspeling, leek de kostenfactor uiteindelijk doorslaggevend. In de praktijk functioneerde de massaal geproduceerde M20 prima en trok zich weinig aan van de aanhoudende kritiek. In 1942 werd het ontwerp van de M20 grotendeels vastgelegd. Voor die tijd bestond de motor uit een mengelmoes van civiele onderdelen, aangevuld met enkele militaire aanpassingen, terwijl men nog zocht naar een definitieve uitvoering. Om een originele BSA zijklepper te restaureren, is grondige kennis van deze aanpassingen nodig. Dat geldt overigens ook voor de restauratie van een Harley WL-model. Het is belangrijk te bedenken dat deze machines ‘in het veld’ rijdend werden gehouden met de middelen die beschikbaar waren. Het verschil tussen ‘fabrieksorigineel’ en ‘tijdsorigineel’ speelt hierbij een grote rol. Welke keuze bij restauratie of aanschaf ook wordt gemaakt, het bepaalt in belangrijke mate de zoektocht naar originele onderdelen en de kosten van het project. Gelukkig zijn er online en binnen diverse clubs uitgebreide documentaties beschikbaar, waardoor een restauratie tot op afleveringsniveau mogelijk is.

Karakteristieke eigenschappen:
Ondanks zijn solide reputatie had de M20 enkele eigenaardigheden. Zo was de koppeling gevoelig voor slippen, en de carburateur kon snel last krijgen van ‘vapour-lock’. Een hete M20/22 stond bekend als lastig te starten, en bij een aantal exemplaren is er zelfs brand ontstaan door ‘backfire’ via de carburateur. Na de oorlog gaf het War Department dan ook het advies om altijd een brandblusser bij de hand te hebben.

Betrouwbaarheid:
Wie zijn BSA M20 goed kent, ondervindt weinig problemen.

Beschikbaarheid van onderdelen:
Geen probleem voor wie op zoek is naar bruikbare onderdelen om de motor rijdend te houden. Wie echter streeft naar fabrieksoriginaliteit, kan rekenen op een flinke zoektocht. Gelukkig zijn er beurzen, liefhebbers/kenners en het internet die hierbij kunnen helpen.